Boris Ryzhy (1974-2001)
Een dichter bij wie je het vaak eerder hebt over zijn dood dan over leven of werk. Net niet in de Club van 27, maar het scheelde weinig. In september 2001 zou Boris Ryzhy 27 worden, in maart beroofde hij zichzelf van het leven. Uit zijn Завещание (testament): Договоримся так: когда умру, ты кресть поставишь над моей могилой: we spreken het zo af: wanneer ik sterf, plaats jij een kruis boven mijn graf.
Documentaire en portret
Meer over Ryzhy’s leven (en het waarom van die vroege dood) in de documentaire van Alione van der Horst (2009, 59 m). Introductie (2 m) hieronder (met muziek van Beirut); zie ook deze (1 m).
Volledige versie te bekijken op vpro.nl, op de website van de regisseur, of (voor 5 euro slechts) bij idfa.nl. Aliona van der Horst maakte ook Liefde is aardappelen (2017); zie trailer (2 m), kijk op 2doc.nl, daar ook DocTalks (22 m).
Voor meer over en van Борис Рыжий, zie Поэт Борис Рыжий, Сентиментальное путешествие на Вторчермет (19 m), Борис Рыжий (2006) (18 m), en deze plaatjes uit het Фотоальбом (2013, 3 m).
Werk en uitvoeringen
Poëzie van Ryzhy is te lezen op стихи.ру en поэтика.рф.
Op YouTube veel gedichten te beluisteren; soms valt er ook nog wat te zien.
- Померкли очи голубые (1999)
- Приобретут всеевропейский лоск (1998)
- Пока я спал, повсюду выпал снег (1997)
- Я в эту зиму как-то странно жил (1996)
- Прогулка с мальчиком (1995)
Recentelijk (juni 2020) declameerde Irina Gorbacheva (Ирина Горбачёва) Море vanaf een balkon, en zie ook deze Джойс (Проект Кинопоэзия, 2019). Voor de inplak viel de keus op rapper Хаски (Husky).
Хаски feat. Борис Рыжий
(GQ Russia, 2017, 1 m)
Muziek
Ook andere muzikanten deden en doen het hunne met de taal van Rhyzhy. Hoor en zie onder meer Vladimir Kirkin (Пока я спал, повсюду выпал снег), Sergey Nikitin (Качели), en de band Molchat Doma. De tekst van Sudno / Судно (2019) is ontleend aan Эмалированное судно (1997). Dit ten slotte is (gemaakt met) Настоящая любовь (door Гόголем, 2020).
Lees
- Een terugblik op de Sovjet-Unie door de ogen van dichter Boris Ryzhy (Diggit Magazine, 2018)
- Boris Ryzhy, dichter en bokser uit de Schrootwijk (Rusland in woord en beeld, 2008, 2013)
- Boris Ryzji, een gedoemd poëet en een goede hooligan (Volkskrant, 2008, voor abonnees)
- Tussen dichters en bandieten (De Groene Amsterdammer, 2008)
laatste bewerking 17-11-2020
Meer